Το ίντερνετ, τα διάφορα περιοδικά, τα social media, τα βιβλία περί διατροφής- όλα γύρω μας, είναι γεμάτα πληροφορίες που πρέπει να συλλέξεις, με σκοπό να μάθεις πως να τρέφεσαι ”σωστά”.  Δεν χρειάζεται να γνωρίζεις ότι κείμενο έχει γραφτεί ποτέ πάνω στη διατροφή, για να μάθεις πως να τρέφεις εσύ ο/η ίδιος,-α το σώμα σου όπως του χρειάζεται.

Στην πραγματικότητα, η έλλειψη πληροφοριών δεν είναι το πρόβλημα. Αντίθετα, ο περισσότερος κόσμος φαίνεται να ”χάνεται” σε όλες αυτές τις πληροφορίες. Και τελικά, μέσα σε αυτές τις διάφορες απόλυτες προσεγγίσεις που συνήθως γυρνούν γύρω από μία αντίληψη άσπρο-μαύρο της διατροφής, καταλήγουμε να αφήνουμε απ’έξω τις ίδιες μας τις ανάγκες και το δικό μας σώμα.

Η σωστή θρέψη έχει να κάνει τόσο με τις θρεπτικές ουσίες αυτές καθαυτές, όσο και με την ποικιλία, την ικανοποίηση, αλλά και τη σχέση με το ίδιο το φαγητό- και σίγουρα, το να υπεραναλύεις τις τροφές, να τρέχεις προσπαθώντας να ακολουθήσεις διάφορα ‘ιδανικά’ ή να αγχώνεσαι για το πως/τι/πόσο θα φας, δεν περιγράφει μία υγιεινή διατροφή.

Φυσικά, η διατροφή είναι μία επιστήμη, και φυσικά η γνώση παίζει ρόλο στις διατροφικές μας επιλογές. Όμως, ένα από τα σημαντικότερα ‘μαθήματα’ που διδάσκεται κανείς όταν αρχίζει να ασχολείται με αυτήν την επιστήμη, είναι ότι, τελικά, από τα πρώτα πράγματα που χρειάζεται να προσεγγίσεις είναι το πώς να σε νοιάζει το τι τρως, χωρίς να σε νοιάζει υπερβολικά πολύ.

Πώς επιτυγχάνεται αυτό; Τέσσερα απλά πράγματα που μπορείς να αρχίσεις να φροντίζεις και θα σε φέρουν πιο κοντά στη δική σου ”ιδανική διατροφή”:

Παρατήρησε πώς ”κρίνεις” τις τροφές

Πολύ συχνά, τείνουμε να κρίνουμε τις τροφές ως ”καλές” και ”κακές”, ή ”σωστές” και ”λάθος”, με βάση μία γενικευμένη ιδέα ”υγιούς διατροφής”. Αυτό δημιουργεί δίπολα που καταλήγουν σε εμμονές, πεποιθήσεις αλλά και συμπεριφορές και που βασίζονται στη φιλοσοφία του άσπρου-μαύρου- ή, όπως το ονομάζουμε καλύτερα στην ψυχολογία της διατροφής, στο ”όλα ή τίποτα”. Έτσι, βρίσκουμε τους εαυτούς μας τελικά να προβαίνουμε σε υπερβολές: ή καθόλου γλυκά (με αυτο-περιορισμό και απαγορεύσεις) ή όσα γλυκά μπορώ να φάω (μόλις βρεθούν μπροστά μου).

To φαγητό είναι φαγητό, και δε συνδέεται με κανέναν τρόπο με ηθικούς χαρακτηρισμούς όπως ”καλό και κακό”, ”σωστό και λάθος”. Παρατηρώντας και προσπαθώντας να αποσυνδέσεις τέτοιες έννοιες με την τροφή, μπορείς σιγά σιγά να αντιληφθείς ότι σε μία διατροφή, μπορούν να χωρέσουν όλες οι τροφές και κάθε μία έχει τη σημασία, τη στιγμή και την αξία της.

Άρχισε να”ακούς” το σώμα σου

Όσο περίεργο κι αν ακούγεται, γεννιόμαστε ”γνωρίζοντας” τις ανάγκες του σώματός μας. Ή μάλλον, γνωρίζοντας πώς να ακούμε τα σημάδια που αυτό μας στέλνει. Ένα βρέφος σταματάει να τρώει όταν χορτάσει- όσο κι αν αφήσεις μπροστά του το γάλα, άπαξ και νιώσει κορεσμό, δεν θα συνεχίσει να τρώει. Με το πέρας της ζωής μας, λόγω πολλών παραγόντων, χάνουμε την ικανότητα αυτή- όμως, δεν είναι τόσο δύσκολο να την ανακτήσουμε.

Άρχισε να χτίζεις ξανά αυτή τη σχέση με το σώμα σου, παρατηρώντας το λίγο περισσότερο. Θα δεις ότι υπάρχουν σημάδια που μπορεί συχνά να αγνοείς (πείνα, κορεσμός, επιθυμία για γλυκό ή συγκεκριμένη τροφή, δίψα, ανάγκη για ξεκούραση ή άσκηση). Κάθε φορά που θα ανταποκριθείς σε ένα από αυτά τα σημάδια, κάνεις ένα βήμα προς την απόκτηση μία υγιούς σχέση με τη διατροφή σου. Όταν τρως όταν πεινάς, όταν αφήνεις το πιρούνι για να αξιολογήσεις αν έχεις χορτάσει ή χρειάζεσαι παραπάνω τροφή, όταν σηκώνεσαι από τον υπολογιστή γιατί το σώμα σου σε ειδοποιεί ότι χρειάζεται να κινήσει τους μύες του, χτίζεις ένα επίπεδο αυτογνωσίας που είναι το κλειδί στην αντίληψη και κατανόηση των προσωπικών αναγκών σου. Το σώμα μας μας ”μιλάει”- και το μυστικό για μία σωστή διατροφή, είναι να μάθουμε πως να ανταποκριθούμε καλύτερα σε όσα ζητάει.

Ένα γεύμα τη φορά

Κάθε γεύμα είναι μία ευκαιρία να μάθεις περισσότερα για εσένα: με τι τρέφεται το σώμα σου, τι σε ικανοποιεί και σου αρέσει, ποια φαγητά σε γεμίζουν ενέργειά σου και ποια σε κάνουν να πεινάς αρκετά σύντομα, ποια μερίδα σε καλύπτει σε ποιες συγκεκριμένες συνθήκες, πότε χρειάζεσαι γλυκό ή αλμυρό κλπ.

Έτσι, αντί για την κριτική που ασκούμε στις τροφές και τις επιθυμίες μας, μία καλύτερη προσέγγιση και ένα πολύτιμο εργαλείο είναι η περιέργεια και η παρατήρηση όσων συμβαίνουν τόσο στο σώμα όσο και τον ψυχισμό μας σε κάθε γεύμα.

Προσεγγίζοντας τα γεύματά σου με αυτόν τον τρόπο, θα μάθεις περισσότερα για το πώς να τρέφεσαι. Φτάνεις, έτσι, συλλέγοντας πληροφορίες ένα γεύμα τη φορά, να έχεις συνειδητά τη διαχείριση των διατροφικών σου επιλογών.

Βρες τι ταιριάζει σ’εσένα

…το οποίο μάλλον σημαίνει και ”μη συγκρίνεις τον εαυτό σου με άλλους ανθρώπους” και ”μην προσπαθείς να ακολουθήσεις διατροφές που δεν ταιριάζουν στις ανάγκες και τον τρόπο ζωής σου, απλά επειδή ταιριάζουν σε άλλους ανθρώπους γύρω σου”. Η διατροφή δεν είναι συναγωνισμός ή ανταγωνισμός με άλλους ανθρώπους. Κάθε σώμα έχει διαφορετικές ανάγκες- και μάλιστα, κάθε σώμα έχει διαφορετικές ανάγκες σε διαφορετικές χρονικές στιγμές. Ακόμα και μία τροφή ή ένας τρόπος δίαιτας που σήμερα μπορεί να καλύπτει τις ανάγκες/ προτιμήσεις/ επιθυμίες μου, μπορεί να μην ταιριάζει σε αυτές σε ένα μήνα, ένα χρόνο ή ακόμα και αύριο. Κάθε ένας/μία μας κάνουμε τις διατροφικές μας επιλογές με βάση πολλούς διαφορετικούς παράγοντες, και όλες αυτές οι επιλογές μπορεί να είναι το ίδιο έγκυρες και ”σωστές”.

Μέσα από πειραματισμούς με τις διαφορετικές τροφές, παρατήρηση, και φυσικά μαθαίνοντας- ένα γεύμα τη φορά- να ακούμε τις ανάγκες του σώματός μας, μπορούμε να χτίσουμε έναν τρόπο διατροφής που ταιριάζει σ’εμάς- χωρίς να συγκρινόμαστε με τους γύρω μας ή να προσπαθούμε να ακολουθήσουμε διατροφές που δεν του ταιριάζουν (και καταλήγουν να μας εξαντλούν είτε σωματικά είτε ψυχολογικά).

Έτσι, ίσως η καλύτερη στρατηγική που μπορείς να ακολουθήσεις για να βρεις την ”ιδανική διατροφή” είναι να μάθεις σιγά σιγά να νοιάζεται για τη διατροφή σου, χωρίς να καταλήγεις στην υπερανάλυση και την εμμονή γύρω από το φαγητό. Δηλαδή, να βρεις τον τρόπο να ακολουθείς τις προσωπικές σου ανάγκες, επιθυμίες και προτιμήσεις. Και να θυμάσαι ότι η σωστή τροφή είναι πρώτα και κύρια αυτή που θα προσφέρει στο σώμα, το μυαλό αλλά και την ψυχή σου, τη φροντίδα που τους αξίζει.

• Αρνητική εικόνα σώματος – Διαταραχή εικόνας σώματος

Η εικόνα σώματος είναι μια υποκειμενική αντίληψη που έχει κανείς για το σώμα του. Η κακή εικόνα συνήθως διαμορφώνεται από συμβάντα, βιώματα, κακά ή άστοχα σχόλια και γνώμες άλλων ατόμων του παρελθόντος.

Αν έχεις πιάσει τον εαυτό σου να αποφεύγει να ντύνεται με τρόπο που να αναδεικνύονται μέρη του σώματος, τότε ίσως ήρθε η ώρα να το αλλάξεις. Αν ντρέπεσαι να βγεις στην παραλία να απολαύσεις ένα μπάνιο, τότε ίσως ήρθε η ώρα να το αλλάξεις. Αν περιμένεις να αδειάσει η αίθουσα για να σηκωθείς από την καρέκλα σου, τότε ίσως ήρθε η ώρα να το αλλάξεις. Και αν περιμένεις να φτάσεις στο ιδανικό σου βάρος για να αποδεχτείς το σώμα σου, τότε ΣΙΓΟΥΡΑ είναι η ώρα που πρέπει να το αλλάξεις.